قابوس نامه کتابی است در آداب معاشرت و رسوم دوستی و ترتیب زندگانی و کسب فضایل و تهذیب اخلاق که آن را امیر عنصرالمعالیکی کاووس، حکمران زیاری در اواخر عمر برای پند و تهذیب پسرش، گیلان شاه، در چهل و چهار فصل تألیف کرده است. این کتاب در حدود سال 475 هـ . ق تألیف شده است[1].
دانش آموزی
باب سی و یکم
اگر طالب علم باشی، پرهیز کار و قانع باش و علم دوست و بردبار و حنیف روح[2] و دیر خواب و زودخیز و حریص به کتاب و متواضع و ناملول از کار و حافظ و مکرّر[3] کلام، متفحّص سیر و متجسّس اسرار، عالم دوست و با حرمت و اندر آموختن حریص و حق شناس استاد خود. باید که کتاب ها و اجزاء و قلم و محبره[4] و مانند این چیز ها با تو بود. جز از این دل تو به چیز دیگری نباشد و هر چه بشنوی یاد گرفتن و بازگفتن. و کم سخن و دوراندیش باش، به تقلید راضی مشو. هر طالب علمی که بدین صفت بود، زود یگانه ی روزگار گردد.